संत नामदेव महाराज हरिपाठ
संत नामदेव
१
नामाचा महिमा कोण करी सीमा । जपावें श्रीरामा एका भावें ॥१॥
न लगती स्तोत्रें नाना मंत्रें यंत्रें । वर्णिजे बा वक्त्रें श्रीरामनाम ॥२॥
अनंत पुण्यराशी घडे ज्या प्राण्यासी । तरीच मुखासी नाम येत ॥३॥
नामा म्हणें नाम महाजप परम । तो देह उत्तम मृत्युलोकीं ॥४॥
२
जन्माचें कारण रामनामपाठीं । जाइजे वैकुंठीं एकीहेळा ॥१॥
रामनाम ऐसा जिव्हे उमटे ठसा । तो उद्धरेल आपैसा इहलोकीं ॥२॥
दो अक्षरीं राम जप हा परम । नलगे तुज नेम नाना पंथ ॥३॥
नामा म्हणे पवित्र श्रीरामचरित्र । उद्धरिते गोत्र पूर्वजेंसी ॥४॥
३
विषयांचे कोड कां करिसी गोड । होईल तुज जोड इंद्रियबाधा ॥१॥
सर्वही लटिकें जाण तूं बा निकें । रामाविण एकें न सुटिजे ॥२॥
मायाजाळ मोहें इंद्रियांचा रोहो । परि न धरेचि भावो भजनपंथें ॥३॥
नामा म्हणे देवा करीं तूं लावलाही । मयूराचा टाहो घनगर्जना ॥४॥
४
कांसवीचे दृष्टी जैं येईजे भेटी । तैं अमृताची सृष्टी घडे त्यासी ॥१॥
तैसें हें भजन श्रीरामाचें ध्यान । वाचे नारायण अमृतमय ॥२॥
धन्य त्याचें कुळ सदा पैं सुफळ । दिननिशीं पळ रामनाम ॥३॥
नामा म्हणे चोखट भक्त तो उत्तम । वाचेसी सुगम रामनाम ॥४॥
५
सदा फळ सुफळ वाचेसी गोपाळ । वंदी कळिकाळ शास्त्र सांगे ॥१॥
ब्रह्मांडनायक ऐसें जें कौतुक । तेंचि नाम एक श्रीकृष्ण ऐसें ॥२॥
आदि अंत पाहतां नाहीं पैं सर्वथा । परिपूर्ण सरिता अमृताची ॥३॥
नामा म्हणे अनंत कां करिशी संकेत । उद्धरिले पतित युगायुगीं ॥४॥
६
गोविंद गोपाळ वाचेसी निखळ । तो उद्धरे तात्काळ कलीमाजी ॥१॥
नारायण नारायण हेंचि पारायण । उद्धरले जन इहलोकीं ॥२॥
तुटती यातना कर्माच्या भावना । जडजीवउद्धारणा नाम स्मरा ॥३॥
नामा म्हणे राम हा जप परम । न लगती नेम नाना कोटी ॥४॥
७
तीर्थ जपराशी जप हृषीकेशी । मुखीं अहर्निशीं रामनाम ॥१॥
तीर्थाचें पैं तीर्थ नाम हें समर्थ । होईल कृतार्थ रामनामें ॥२॥
होईल साधन तुटेल बंधन । वाचे जनार्दन सुफळ सदा ॥३॥
नामा म्हणे हरी उच्चार तूं करीं । उद्धरसी निर्धारीं इहलोकीं ॥४॥
८
पाहतां ये परिपाटी आणिक नाहीं सृष्टी। नामेंविण दृष्टीं न दिसे माझ्या ॥१॥
नमचि समर्थ नामचि मथित । शंकरासी हेत रामनामीं ॥२॥
भरती सर्व काम वाचे रामनाम । न लगती ते नेम कर्मजाळ ॥३॥
नामा म्हणे उच्चार न करीं तूं विचार । तुटेल येरझार नाना योनी ॥४॥
९
तपाचें हें तप राम हें अमूप । करीं का रे जप रामनामीं ॥१॥
रामकृष्ण म्हणे वाचे नारायण । तुटेल बंधन यमपाश ॥२॥
साधेल साधन होती कोटी यज्ञ । राम जनार्दन जपे करीं ॥३॥
नामा म्हणे जिव्हे नामस्मरण करी । म्हणे नरहरी एक्या भावें ॥४॥
१०
हाचि नेम सारीं साधेल तो हरी । नाम हें मुरारी अच्युताचें ॥१॥
राम गोविंद हरे कृष्ण गोविंद हरे । यादव मोहरे रामनाम ॥२॥
न लगती कथा नाना विकळता । नामचि स्मरतां राम वाचे ॥३॥
नाम म्हणे राम आम्हां हाचि नेम । नित्य तो सप्रेम जप आम्हां ॥४॥
११
करूं हें कीर्तन राम नारायण । जनीं जनार्दन हेंचि देखें ॥१॥
जगाचा जनक रामकृष्ण एक । न करितां विवेक स्मरें राम ॥२॥
तुटेल भवजाळ कां करिशी पाल्हाळ । सर्व मायाजाळ इंद्रियबाधा ॥३॥
नामा म्हणे गोविंद स्मरें तूं सावध । नव्हे तुज बाधा नाना विघ्नें ॥४॥
१२
मायेचीं भूचरे रज तम सात्त्विक । रामनाम एक सोडवणें एक ॥१॥
राम हेंचि स्नान राम हेंचि ध्यान । नामें घडती यज्ञ कोटी देवा ॥२॥
न लगती साधनें नाना मंत्र विवेक । रामनामीं मुख रंगवी कां रे ॥३॥
नामा म्हणे श्रीराम हेंचि वचन आम्हां। नित्य ते पौर्णिमा सोळा कळी ॥४॥
१३
माझें मी करितां गेले हे दिवस । न धरीच विश्वास राम नामीं ॥१॥
अंतीं तुज उद्धरती राम कृष्ण हरी । राम पंचाक्षरी मंत्रसार ॥२॥
कां करिशी सांठा प्रपंच विस्तार। न तुटे येरझार नामेंविण ॥३॥
नामा म्हणे ऐसें रामनामीं पिसें । तो उद्धरेल आपैसें इहलोकीं ॥४॥
१४
नको नको माया सांडीं लवलाह्या । पुढील उपाया झोंबें कां रे ॥१॥
राम नाम म्हणे तुटेल बंधन । भावबंधमोचन एक्या नामें ॥२॥
स्मरतां पतित उद्धरेल यतार्थ । नाम हाचि स्वार्थ तया झाला ॥३॥
नामा म्हणे हा जप करी तूं अमूप । नामें चुके खेप इये जनीं ॥४॥
१५
स्मरण करितां रामनामध्वनी । ऐकतांचि कर्णीं पळती यम ॥१॥
नामपाठ करा राम कृष्ण हरी । होतील कामारी ऋद्धि सिद्धि ॥२॥
साध्य तेंचि साधीं न करी उपाधी । जन्मांतरीच्या व्याधी हरती नामें ॥३॥
नामा म्हणे सर्व राम हाचि भाव । नाहीं आणिक देव रामेंविण ॥४॥
१६
रामकृष्णमाळा घालितां अढळ । तुटेल भवजाळ मायामोह ॥१॥
होशील तूं साधु न पावती बाधु । पूर्ण ब्रह्मानंदु तुष्टेल तुज ॥२॥
जपतां रामनाम पुरती सर्व काम । आदि अंति नेम साधेल तुज ॥३॥
नामा म्हणे कृतार्थ सर्व मनोरथ । न लगती ते अर्थ मायापाश ॥४॥
१७
शरीर संपत्ती मायेचें टवाळ । वायांचि पाल्हाळ मिरवितोसी ॥१॥
नाम हेचि तारी विठ्ठलनिर्धारीं । म्हणे हरी हरी एक वेळां ॥२॥
स्मरतां गोपाळनामा वंदितील यम । न लगती नेम मंत्रबाधा ॥३॥
नामा म्हणे सार मंत्र तो उत्तम । राम हेंचि नाम स्मरें कां रे ॥४॥
१८
कृष्णकथा संग जेणें तुटे पांग । न लगे तुज उद्योग करणें कांहीं ॥१॥
समर्थ सोयरा राम हा निधान । जनीं जनार्दनीं एक ध्यायी ॥२॥
नामा म्हणे उच्चार रामकृष्ण सार । तुटेल येरझार भवाब्धीची ॥३॥
१९
भवाब्धीतारक रामकृष्ण नांव । रोहिणीची माव सकळ दिसे ॥१॥
नाम हेंचि थोर नाम हेंचि थोर । वैकुंठीं बिढार रामनामें ॥२॥
राम हे निशाणी जपतांची अढळ । वैकुंठ तात्काळ तया जीवा ॥३॥
नामा म्हणे वैकुंठ नामेंचि जोडेल । अंतीं तुज पावेल राम एक ॥४॥
२०
जळाचा जळबिंदु जळींच तो विरे । तैसें हें विधारे पांचाठायीं ॥१॥
जीव शिव विचार नाम हें मधुर । जिव्हेसी उपचार रामनाम ॥२॥
रामनाम तारक शिव षडक्षरी । तैची वाचा करीं अरे मूढा ॥३॥
नामा म्हणे ध्यान शिवाचें उत्तम । मंत्र हा परम रामनाम ॥४॥
२१
करितां हरिकथा नाम सुखराशी । उद्धरी जीवासी एका नामें ॥१॥
तें हें रामनाम जपे तूं सप्रेम । जप हा सुगम सुफळ सदा ॥२॥
नामेंचि तरले नामेंचि पावले । नाम म्हणतां गेले वैकुंठासी ॥३॥
नामा म्हणे एका नामेंसी विनटे । ते वैकुंठींचे पेठे पावले देखा ॥४॥
२२
नामावांचूनि कांहीं दुकें येथें नाहीं । वेगीं लवलाहीं राम जपा ॥१॥
गोविंद गोपाळ वाचेसी रसाळ । पावसी केवळ निजपद ॥२॥
धृव प्रल्हाद बळी अंबऋषि प्रबुद्ध । नामेंचि चित्पद पावले देख ॥३॥
नामा म्हणे राम वाचे जपा नाम । संसार भवभ्रम हरे नामें ॥४॥
२३
म्हणतां वाचे नाम वंदी तया यम । काळादिक सम वंदी तया ॥१॥
ऐसें नाम श्रेष्ठ सकळांसी वरिष्ठ । उच्चारितां नीट वैकुंठ गाजे ॥२॥
तो हा नाममहिमा वाखाणीत ब्रह्मा। न कळे तया उपमा आदिअंतीं॥ ३॥
नामा म्हणे पाठें नामाचेनि वाटें । तरी प्रत्यक्ष भेटे विठ्ठल हरी ॥४॥
२४
विष्णुनाम श्रेष्ठ गाती देवऋषी । नाम अहर्निशी गोपाळाचें ॥१॥
हरी हरि हरि हरि तूंचि बा श्रीहरि । असे चराचरीं जनार्दना ॥२॥
आदिब्रह्म हरि आळवी त्रिपुरारी । उमेप्रति करी उपदेश ॥३॥
नामा म्हणे नाम महाजप परम । शंकरासी नेम दिनदिशीं ॥४॥
२५
कां करतोसी सीण वाचे नारायण । जपतां समाधान होईल तुज ॥१॥
राम कृष्ण हरी नारायण गोविंद । वाचेसी हा छंद नामपाठ ॥२॥
वंदील तो यम कळिकाळ सर्वदा । न पावसी आपदा असत देही ॥३॥
नामा म्हणे ओळंग शीण झाला संगें । प्रपंच वाउगे सांडी परते ॥४॥
२६
नामाचेनि पाठे जातील वैकुंठें । तो पुंडलीक पेठे प्रकट असे ॥१॥
विठ्ठल हा मंत्र सांगतसे शास्त्र । आणिक नाही शस्त्र नामाविण ॥२॥
पुराण व्युत्पत्ति न लगती श्रुती । मुनि हरिपंथी गेले ॥३॥
नामा म्हणे हरी नामेंचि उद्धरी । जन्माची येरझारी हरे नामें ॥४॥
२७
सर्वांभूतीं भजें नमन करीं संता । नित्य त्या अच्युता स्मरण करी ॥१॥
ऐसी भजनी विनट सांपडेल वाट । रामकृष्ण नीट वैकुंठींची ॥२॥
न लगतीं साधनें वायाचि बंधन । हरिनामपंथीं जाण मुनि गेले ॥३॥
नामा म्हणे थोर नामचि साधार । वैकुंठीं बिढार तयां भक्ता ॥४॥
२८
तूं तव नेणता परि हरि तो जाणता । आहे तो समता सर्वां भूतीं ॥१॥
सर्वब्रह्म हरि एकचि निर्धारी । होशी झडकरी ब्रह्म तूंचि ॥२॥
अच्युत माधव अमृताच्या पाठें । लागतांचि वाते वंदी यम ॥३॥
नामा म्हणे होशी जिवलग विष्णूचा । दास त्या हरीचा आवडता ॥४॥
२९
कां करिसी सोस मायेचा असोस । नव्हे तुझा सौरस नामेंविण ॥१॥
नामचेचि मंत्र नामचेचि तंत्र । नामविण पवित्र न होती देखा ॥२॥
तिहीं लोकीं काहीं नामेंविण सर्वथा । अच्युत म्हणतां पुण्यकोटी ॥३॥
नामा म्हणे ब्रह्म आदि अंतीं नेम । तें विटेवरी सम उभें असे ॥४॥
३०
पवित्र परिकर हा उच्चार । उद्धरण साचार जगासी या ॥१॥
गोविंद केशव उच्चारीं श्रीराम । न लगती नेम अमूप जप ॥२॥
तें हें विठ्ठलरूप पिकलें पंढरीं । नाम चराचरीं विठ्ठल ऐसें ॥३॥
नामा म्हणे विठ्ठल सर्वांत सखोल । उच्चारितां मोल न लगे तुज ॥४॥
३१
पोशिसी शरीर इंद्रियांची बाधा । शेखीं तें आपदा करील तुज ॥१॥
नव्हे तुझें हित विषय पोषितां । हरी हरी म्हणतां उद्धरसी ॥२॥
वायांचि पाल्हाळ चरित्रु सांगसी । परी नाम न म्हणसी अरे मूढा ॥३॥
नामा म्हणे हेचि पंढरीये निधान । उच्चारिता जन तरले ऐसें ॥४॥
३२
विषय खटपट आचार सांगसी । विठ्ठल न म्हणसी अरे मूढा ॥१॥
पूर्णब्रह्म हरी विठ्ठल श्रीहरी । अंतीं हा निर्धारीं तारील सत्य ॥२॥
न लगे सायास करणें उपवास । नामाचा विश्वास ऐसा धरीं ॥३॥
नामा म्हणे प्रेम धरीं सप्रेम । विठ्ठल हाचि नेम दिनदिशीं ॥४॥
३३
नव्हे तुज हित म्हणतां विषय पोषिता । हरी हरी म्हणतां तरशील ॥१॥
माधव श्रीहरी कृष्ण नरहरी । वेगीं हें उच्चारीं लवलाहीं ॥२॥
घडतील यज्ञ पापें भग्न होत । प्रपञ्च सर्वत्र होईल ब्रह्म ॥३॥
नामा म्हणे हरिकथा हरी भवव्यथा । उद्धरसी सर्वथा भाक माझी ॥४॥
३४
उपदेश सुगम आइके रे एक । नाम हें सम्यक विठ्ठलाचें ॥१॥
जनीं जनार्दन भावचि संपन्न । विठ्ठल उद्धरण कलीमाजीं ॥२॥
साधेल निधान पुरेल मनोरथ । नामेंचि कृतार्थ होसी जनी ॥३॥
नामा म्हणे नाम घेई तूं झडकरी । पावशी निर्धारीं वैकुंठपद ॥४॥
